İş sağlığı ve güvenliği (İSG) yönetmelikleri, çalışanların güvenliğini sağlamak ve iş kazalarını önlemek amacıyla oluşturulmuştur. Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında belirlenen kurallara uymayan işletmeler, çeşitli yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Peki, İSG yönetmeliklerine uymamanın cezaları nelerdir?

1. İSG Yönetmeliklerine Uymayan İşletmelere Uygulanan Cezalar

İşletmelerin İSG yönetmeliklerine uymaması durumunda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenen idari para cezaları ve hukuki yaptırımlar uygulanır. Başlıca cezalar şunlardır:

1.1. Risk Değerlendirmesi Yapmama Cezası

• İş yerinde risk analizi yapmayan işletmelere idari para cezası uygulanır.

• 2024 yılı itibarıyla cezalar işletmenin büyüklüğüne ve tehlike sınıfına göre değişmektedir.

1.2. İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Vermeme Cezası

• Çalışanlarına zorunlu İSG eğitimi sağlamayan işverenler para cezası ile karşılaşabilir.

• Eğitim kayıtlarının tutulmaması da ek yaptırımlara neden olabilir.

1.3. İş Güvenliği Uzmanı ve İşyeri Hekimi Bulundurmama Cezası

• Tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurmamak büyük cezalara neden olabilir.

1.4. Kişisel Koruyucu Donanım (KKD) Sağlamama Cezası

• Çalışanlara gerekli kişisel koruyucu ekipmanları temin etmeyen iş yerleri idari para cezasına çarptırılabilir.

2. İş Kazaları Durumunda İşletmelere Uygulanan Yaptırımlar

İş kazaları, işverenlerin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda ciddi yaptırımlara neden olabilir:

• Sigorta Prim Artışı: İş kazalarının sık yaşandığı işletmelerde sigorta primleri artırılabilir.

• Tazminat Davaları: Çalışanlar ve aileleri, iş kazası durumunda işverene dava açabilir.

• Faaliyet Durdurma: Ağır ihlallerde, iş yerinin faaliyetleri geçici olarak durdurulabilir.

3. İSG Kurallarına Uymayan İşletmeler İçin Hukuki Sonuçlar

İş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymayan işletmeler, ceza davaları ve hukuki süreçlerle karşılaşabilir:

• İşverenler cezai sorumluluk taşıyabilir.

• İş kazası nedeniyle çalışanların hukuki hakları doğabilir.

• İlgili bakanlık tarafından yapılan denetimlerde iş yerinin kapatılması söz konusu olabilir.

Sonuç

İş sağlığı ve güvenliği yönetmeliklerine uymamak, iş kazaları, hukuki yaptırımlar ve maddi kayıplarla sonuçlanabilir. İşverenlerin 6331 sayılı kanuna uygun hareket etmesi ve İSG kurallarına uyması hem yasal hem de çalışan güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır. Yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletmeler, ciddi cezalar ve iş kayıplarıyla karşılaşabilir.