İş Güvenliği Denetimlerinden Geçemeyen Şirketler Ne Tür Cezalar Alıyor?

İş sağlığı ve güvenliği, çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışabilmesi için önemli bir yasal zorunluluktur. Türkiye'de, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na (İSG) göre iş yerlerinde güvenlik önlemleri almak işverenin sorumluluğundadır. Bu nedenle, işletmeler belirli periyotlarla iş güvenliği denetimlerinden geçer. Bu denetimler, iş yerlerinde tehlikelerin ve risklerin minimize edilip edilmediğini kontrol eder. Eğer bir şirket bu denetimlerde başarısız olursa ve yasal yükümlülükleri yerine getirmezse, çeşitli cezalarla karşılaşabilir. İşte iş güvenliği denetimlerinden geçemeyen şirketlerin alabileceği cezalar:

1. Para Cezaları

İş güvenliği denetimlerinden geçemeyen şirketlere uygulanan en yaygın ceza türü, para cezasıdır. Türkiye’de, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından uygulanan para cezaları, belirli bir ihlalin ciddiyetine göre değişebilir. İşyerindeki eksikliklere ve hatalara göre ceza miktarı belirlenir. Örneğin, tehlikeli madde depolama veya koruyucu ekipman eksiklikleri gibi ciddi ihlallerde, cezalar daha yüksek olabilir.

Örnek cezalar:

• İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili herhangi bir yükümlülüğü yerine getirmeyen işletmelere 1000 TL’den başlayıp, 5000 TL’ye kadar çıkan cezalar uygulanabilir.
• İşyerinde acil durum eylem planı bulunmaması durumunda, işverene 5000 TL ile 20.000 TL arasında para cezası uygulanabilir.

2. Faaliyet Durdurma Ceza veya İhtar

Eğer bir işyeri ciddi şekilde iş güvenliği kurallarına aykırı bir şekilde faaliyet gösteriyorsa ve güvenlik önlemleri almazsa, faaliyet durdurma cezası verilebilir. Bu, işyerinin tamamen kapanması anlamına gelir. Şirket, güvenlik önlemleri alınana kadar faaliyetlerine devam edemez. Ayrıca, iş güvenliğiyle ilgili eksikliklerin giderilmemesi halinde, işletmeye bir ihtarname gönderilebilir.

3. İş Güvenliği Uzmanı İstihdam Zorunluluğu

İş güvenliği uzmanı bulundurulması, İSG kanununa göre işletmelerin yükümlülüğüdür. Denetimlerde, iş yerinde bir iş güvenliği uzmanı bulunmadığı takdirde, şirketin cezalandırılması ve iş güvenliği uzmanı bulundurulması istenebilir. Aksi takdirde, para cezası ve faaliyet durdurma cezası da uygulanabilir.

4. İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Kurulmaması

İşyerlerinde çalışan sayısına göre İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu kurma zorunluluğu bulunmaktadır. İşveren bu kurulu kurmazsa veya kurulda gerekli üyeleri atamazsa, denetimlerde uyarı alır ve para cezası uygulanır. Eğer bu ihlal devam ederse, şirketin faaliyetlerine geçici bir süre için yasak getirilebilir.

5. Çalışanlara Sağlık Gözetimi Yapılmaması

İşyerlerinde çalışanların sağlık gözetimi yapılması yasal bir zorunluluktur. İSG denetimlerinde, çalışanların periyodik sağlık kontrollerinden geçirilmediği tespit edilirse, para cezası verilebilir. Ayrıca, bu eksiklik gidirilene kadar çalıştırmaya devam edilemez.

6. Çalışma Koşullarının İyileştirilmemesi

İş güvenliği denetimlerinde, işyeri ortamının fiziki koşulları, tehlikeli maddelerin güvenli kullanımı ve çalışanların korunmasına yönelik önlemler de incelenir. Bu tür koşullarda eksiklik tespit edilirse, işveren ağır para cezaları ile karşılaşabilir. Ayrıca, işyeri tehlikeli bir ortamda çalışmaya devam ediyorsa, çalışanların güvenliği risk altında olduğu için şirketin faaliyetleri durdurulabilir.

7. İş Kazalarına Sebep Olunması

Eğer iş kazaları, iş güvenliği eksiklikleri nedeniyle meydana gelirse, işveren daha ağır cezalarla karşılaşabilir. İş kazalarının yaşanması, şirketin yasal sorumluluklarını yerine getirmediğini gösterdiğinden, cezalar hem maddi hem de yasal sorumlulukları içerir. Bu tür durumlarda işveren, tazminat davalarıyla karşı karşıya kalabilir. Ayrıca, kaza sonrası denetimler sonucunda işyeri kapatma cezası veya yüksek para cezası alabilir.

8. Sürekli Denetim ve Takip

İş güvenliği denetimlerinde eksiklik tespit edilen işletmeler, sürekli denetim ve takip altına alınabilir. Bu durum, şirketin güvenlik önlemlerini geliştirmesi için daha sıkı bir denetim sürecine girmesine neden olabilir. İşveren, bu süreci yönetebilmek için gerekli iş güvenliği tedbirlerini almak zorundadır.

9. Yasal Sorumluluk ve Tazminat

İş güvenliği ihlali nedeniyle bir iş kazası meydana gelirse, işveren yasal sorumluluk taşır. Bu durumda işverene, maddi ve manevi tazminat ödemesi yapılması gerekebilir. Ayrıca, çalışanlar iş kazası nedeniyle hastalanır veya sakatlanırsa, işveren sigorta ödemeleri ve diğer yasal sorumluluklar için yükümlü olabilir.

Sonuç:

İş güvenliği denetimlerinden geçemeyen şirketler, bir dizi para cezası, faaliyet durdurma ve yasal sorumlulukla karşı karşıya kalabilirler. İşverenlerin, yasal yükümlülükleri yerine getirmeleri ve güvenli çalışma koşulları sağlamaları, hem çalışan sağlığını korumak hem de işletmelerinin sürekliliğini sağlamak açısından büyük önem taşır. Aksi takdirde, işyerinin yasal süreçlerle ve ağır cezalarla karşılaşması kaçınılmazdır.